Γεωμετρικά και Λειτουργικά Χαρακτηριστικά Ελληνικών Οδικών Σηράγγων        

Μεταπτυχιακός Φοιτητής : Παπακωνσταντίνου Αντιγόνη                              
Επιβλέπων Καθηγητής: Σοφιανός Α., Αν. Καθηγητής       
Ημερομηνία : Ιούλιος 2002

Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία με τίτλο «Γεωμετρικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά Ελληνικών οδικών σηράγγων» αποτελείται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος αναφέρονται αρχικά ορισμένες γενικές προτάσεις για τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό που πρέπει να εφαρμόζονται στις  οδικές σήραγγες.  

Στα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των σηράγγων περιλαμβάνονται τα εξής : η διατομή τους, που καθορίζεται από τον αριθμό και το πλάτος των λωρίδων κυκλοφορίας, το πλάτος των πεζοδρομίων και το ύψος της σήραγγας, οι θέσεις στάθμευσης, η εγκάρσια και η κατά μήκος κλίση εντός των σηράγγων. Σημαντικός παράγοντας για την επιλογή των γεωμετρικών χαρακτηριστικών είναι η ταχύτητα σχεδιασμού των σηράγγων. 

 Στην κατηγορία του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού ανήκουν τα εξής : οι εγκαταστάσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στις σήραγγες, οι εγκαταστάσεις αερισμού, φωτισμού και πυροπροστασίας, καθώς και τα συστήματα πυρανίχνευσης, τηλεφώνων, κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, παρακολούθησης, ραδιοεπικοινωνιών, εποπτείας και ελέγχου, φωτεινής σήμανσης και σηματοδότησης.

Επίσης, στο τέταρτο κεφάλαιο του πρώτου μέρους γίνεται ειδική αναφορά στους παράγοντες των οποίων ο κατάλληλος προσδιορισμός συντελεί στην αποφυγή κρίσιμων καταστάσεων εντός των σηράγγων, καθώς και στις ενέργειες οι οποίες στοχεύουν στην ελαχιστοποίηση των συνεπειών σε περίπτωση αστοχίας. Οι ενέργειες αυτές εντάσσονται σε έναν γενικότερο σχεδιασμό, ο οποίος ονομάζεται σχέδιο αντιμετώπισης εκτάκτων περιστατικών (ΣΑΕΠ).

Τέλος, στο πρώτο μέρος περιγράφονται τα συστήματα ελέγχου και διαχείρισης κυκλοφορίας που απαιτούνται στις σήραγγες, προκειμένου να διατηρηθεί η ομαλή λειτουργία τους.

Στο δεύτερο μέρος αναφέρονται τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός που έχουν εφαρμοστεί σε τρεις ελληνικές σήραγγες των οποίων η κατασκευή έχει ολοκληρωθεί. Οι σήραγγες αυτές είναι των Μποζαΐτικων στην παράκαμψη Πατρών, του Ραψομμάτη στον οδικό άξονα Τρίπολης- Καλαμάτας και του Δρίσκου στα Ιωάννινα.

Όσον αφορά τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των προαναφερόμενων σηράγγων, υπάρχουν αρκετές διαφορές μεταξύ τους, αλλά σε κανένα από αυτά δεν δόθηκε τιμή κάτω από τη συνιστώμενη ως ελάχιστη, ούτε έγινε υπέρβαση των ανωτάτων επιτρεπόμενων ορίων.

Σχετικά με τις ηλεκτρομηχανολογικές τους εγκαταστάσεις, διαπιστώνεται ότι σε γενικές γραμμές έχουν ακολουθηθεί τα ίδια πρότυπα και αρχές σχεδιασμού, με στόχο την ικανοποίηση κοινών απαιτήσεων για το παρεχόμενο επίπεδο εξυπηρέτησης και ασφάλειας.

Επιπλέον, στο τελευταίο κεφάλαιο του δεύτερου μέρους παραθέτονται  τα βασικά σημεία της μελέτης των στοών διαφυγής στην περιοχή της Κακιάς Σκάλας. Οι στοές διαφυγής αποτελούν θέσεις διαφυγής για τους χρήστες της σήραγγας, οι οποίοι εγκλωβίζονται μέσα σε αυτή κατά τη διάρκεια περιστατικού έκτακτης ανάγκης. Οι εγκαταστάσεις αυτές παρέχουν τη δυνατότητα άμεσης προστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες και τον καπνό που προκαλούνται κατά την εκδήλωση πυρκαγιάς.

Τέλος, στο τρίτο μέρος γίνονται προτάσεις για τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό τριών ελληνικών σηράγγων, οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο της μελέτης. Οι σήραγγες αυτές είναι του Αγίου Κωνσταντίνου-Καμμένων Βούρλων, της Παναγοπούλας στον οδικό άξονα Κορίνθου-Πατρών και των Τεμπών.

Ενώ τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά για τις τρεις παραπάνω σήραγγες είναι διαφορετικά μεταξύ τους, οι προτάσεις για τον ηλεκτρομηχανολογικό τους εξοπλισμό είναι κοινές με μικρές μόνο διαφοροποιήσεις, κυρίως ως προς το σύστημα αερισμού που θα ήταν η βέλτιστη επιλογή για καθεμιά.